خبر جان باختن آرمیتا گراوند صبح روز ششم آبان از سوی رسانه‌های حکومتی اعلام شد. مرگی که بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی آن را «قتل حکومتی دیگری در راستای تحمیل حجاب اجباری» خواندند. هنرمندان ایرانی، رسانه‌های خارجی و سیاستمداران غربی به مرگ این دختر نوجوان واکنش نشان دادند.
آرمیتا گراوند، نوجوان ۱۶ ساله، روز ۹ مهر در ایستگاه متروی شهدای تهران بی‌هوش شد و به کما رفت. بر اساس برخی گزارش‌ها، این اتفاق به دلیل حمله یک زن چادری به او افتاد.
آرمیتا از آن زمان تا صبح روز شنبه ششم آبان، زیر نظر نهادهای امنیتی در بیمارستان نظامی فجر بستری و در کما بود.
ایرنا، خبرگزاری رسمی دولت جمهوری اسلامی درباره علت مرگ آرمیتا نوشت: «پس از به ثمر ننشستن معالجات گسترده پزشکی و ۲۸ روز بستری در بخش مراقب‌های ویژه، به دلیل آسیب‌های مغزی وارده درگذشت.»
واکنش نهادهای حقوق بشری و چهره‌های سیاسی ایرانی و غیرایرانی
سازمان حقوق بشر ایران مستقر در نروژ اعلام کرد «روایت جمهوری اسلامی درباره مرگ آرمیتا گراوند را قابل قبول نمی‌داند».
این سازمان با توجه به روایت‌های شهروندی و سابقه جمهوری اسلامی در لاپوشانی جنایات مامورانش تاکید کرد آنچه برای آرمیتا روی داد یک «قتل حکومتی» بود.
کانون مدافعان حقوق بشر با اشاره به انتشار رسمی خبر مرگ آرمیتا گراوند نوشت: «بار دیگر مغزهای پوسیده باعث کشته شدن فرزند دیگری از فرزندان عزیز این سرزمین شدند.»
شاهزاده رضا پهلوی در پستی اینستاگرامی، قاتل آرمیتا را همان کسی دانست که «مهسا امینی، مجیدرضا رهنورد، ۱۵۰۰ جاویدنام آبان، جاویدنامان دی ۹۶، ندا آقاسلطان، فریدون فرخزاد، شهریار شفیق و فرخ‌رو پارسا» را کشت: «نبرد میان ما و آن‌ها نبرد میان خیر و شر است و تا زمانی که پیروز نشویم آن‌ها ما را خواهند کشت و عدالتی در کار نخواهد بود.»
مسیح علی‌نژاد، روزنامه‌نگار و فعال سیاسی در شبکه اجتماعی ایکس، آرمیتا را «قهرمان همه ما» خطاب کرد و گفت باید همه‌جا از او نوشت و حکومت «کودک‌کش قاتل» را در جهان رسوا کرد.
به گفته او، خشم مردم و انقلاب «زن زندگی آزادی» متوقف نخواهد شد، مردم حق فرزندان بی‌گناه خود را گرفته و قاتلان آرمیتا را در دادگاه‌های بین‌المللی محاکمه خواهند کرد.
شیرین عبادی، حقوقدان و برنده جایزه نوبل صلح نوشت: «قتل حکومتی آرمیتا هم داغ ژینا را برای ما تازه کرد و هم به ما نشان داد ماهیت کودک‌کش جمهوری اسلامی بدون شک تغییر نخواهد کرد.»
آلمانی‌ها جزو نخستین سیاستمداران خارجی بودند که به مرگ آرمیتا گراوند واکنش نشان دادند.
هانا نویمن، نماینده پارلمان اروپا در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «آرمیتا به این دلیل کشته شد که برخی از رژیم‌های اسلامی فکر می‌کنند کتک زدن کودکان به دلیل بی‌حجابی تا [سطح] اغما، اشکالی ندارد.»
نوربرت روتگن، عضو کمیسیون سیاست خارجی پارلمان آلمان تاکید کرد: «آرمیتا گراوند به دلیل نداشتن روسری تا حد مرگ توسط گشت ارشاد مورد ضرب و شتم قرار گرفت.»
به گفته او، رژیمی که فقط از طریق خشونت می‌تواند خود را حفظ کند «آینده‌ای ندارد»، بلکه آینده از آن زنان و مردان جوان ایران است که دیگر نمی‌ترسند.
واکنش خانواده‌های دادخواه، هنرمندان و چهره‌های سرشناس ایرانی
شماری از خانواده‌های دادخواه با انتشار تصاویری از آرمیتا گراوند در شبکه‌های اجتماعی به خبر جان باختن او واکنش نشان دادند.
لیلا محمودی، مادر سیاوش محمودی نوشت: «چه مظلومانه فرزندان سرزمینم کشته می‌شوند.»
سیاوش محمودی، فرزند او معترضی ۱۶ ساله و هم‌سن آرمیتا بود که روز ۳۰ شهریور سال گذشته در جریان خیزش انقلابی در نازی‌آباد تهران کشته شد.
کاملیا سجادیان، مادر محمدحسین ترکمان، از دیگر کشته‌شدگان خیزش انقلابی نیز نوشت: «خون پاک فرزندانمان پایمال نخواهد شد.»
محمدحسن ترکمان ٢٧ ساله، ٣٠ شهریور سال گذشته در شهر بابل استان مازنداران بر اثر شلیک مستقیم نیروهای حکومتی کشته شد.
فاطمه حیدری، خواهر جواد حیدری، از کشته شدگان اعتراضات در شبکه اجتماعی ایکس نوشت بیش از غمگین بودن در مواجهه با مرگ آرمیتا، خشمگین است چرا که «یکی دیگر از ما» را کشتند.
جواد حیدری، معترض ۳۰ ساله ایرانی روز ۳۱ شهریور سال گذشته به دست ماموران حکومتی در قزوین کشته شد.
هانیه توسلی، بازیگر سینما در اینستاگرام خود نوشت: «زندگی‌مان کابوس است … چشمانم از اشک ریختن خسته شده. فقط مات و مبهوتم، با دردی سنگین در قلبم. درد است؟ خشم است؟ غصه؟ نمی‌دانم.»
ترانه علیدوستی، بازیگر معترض به حجاب اجباری که به همین دلیل کار در سینمای ایران را کنار گذاشته است، به انتشار خبر مرگ آرمیتا از سوی رسانه‌های حکومتی و سرکوب زنان ایرانی به دلیل مخالفتشان با پوشش تحمیلی واکنش نشان داد.
او تاکید کرد: «من پارچه‌ای که خواهرانم را کشت، برای فیلم‌های شما به سر نمی‌کنم.»
هنگامه قاضیانی، دیگر بازیگر مخالف حجاب اجباری در اینستاگرامش خطاب به آرمیتا نوشت: «کنار خون تن‌ات می‌ایستم. و زمان می‌داند که قصه چیست … و صبر آسمان کِی سر می‌رسد.»
مژگان اینانلو، مستندسازی که در جریان خیزش انقلابی بازداشت شد، با انتشار تصویری از آرمیتا گراوند نوشت: «مهر است بر دهانم و افغانم آرزوست.»
اشکان خطیبی، بازیگر سینما و تئاتر نیز در اینستاگرامش تصویری از آرمیتا منتشر کرد و نوشت: «یادتان هست می‌گفتند مهسای بعدی از شماست؟ آرمیتا گراوند را هم کشتند.»
دنیا مدنی، بازیگری که حجاب اجباری را از سر برداشته است، با اشاره به تکرار «قتل‌های حکومتی» نوشت دوباره دختری دیگر در چنگال «اژدهای دو سر» جمهوری اسلامی گیر خواهد افتاد چرا که این چرخه ظالم، بقایش در سر کشیدن جان شیرین جوانان ایران است.
«هیچ‌کس»، رپر سرشناس ایرانی با یاد کردن از آنچه برای آرمیتا گراوند رخ داد به عنوان «قتل آرمیتا»، تاکید کرد روزانه هزاران نفر به اشکال مختلف از سوی جمهوری اسلامی کشته و زندانی می‌شوند و مورد تجاوز قرار می‌گیرند.
مهناز افشار، بازیگر هم در شبکه اجتماعی ایکس، جمهوری اسلامی را قاتل «امید، آزادی و زندگی» خواند.
علی کریمی، ملی‌پوش سابق فوتبال ایران در شبکه اجتماعی ایکس پستی با هشتگ‌های آرمیتا گراوند و «رژیم بچه‌کش آخوندی» منتشر کرد.
بی‌باوری مطلق شهروندان به روایت حکومت: آرمیتا کشته شد
پس از اعلام خبر درگذشت آرمیتا گراوند، تا عصر روز شنبه ششم آبان هشتگ نام او در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) به حدود ۲۰۰ هزار مورد رسید.
محور پست‌های اغلب کاربران شبکه‌های اجتماعی مربوط به چگونگی مرگ او و پرداختن به آن از سوی رسانه‌ها بود.
کاربران نوشتند واژه «درگذشت» برای اعلام این خبر درست نیست چون آرمیتا «کشته شد».
کاربری بر «۲۸ روز مدیریت قتل این دختر» از سوی حکومت تاکید کرد تا به گفته او، رسانه‌ها بنویسند: «آرمیتا درگذشت.»
به گفته این شهروندان، جمهوری اسلامی «دختر بی‌گناه دیگری» را به‌خاطر حجاب اجباری به قتل رساند.
کاربران به یکدیگر یادآوری کردند آرمیتا قربانی یک قتل ایدئولوژیک و سیستماتیک بود: «او نه اولین جوان کشته شده به دست حکومت است و نه آخرین آن‌ها.»
چند کاربر به اعلام خبر رسمی مرگ این نوجوان در آبان و چند روز پیش از «آبان خونین ۹۸» اشاره کردند و نوشتند: «تا وقتی جمهوری اسلامی هست، آبان بوی خون می‌دهد.»
بر اساس گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌های مختلف، در جریان اعتراضات سراسری آبان ۹۸، حدود هزار و ۵۰۰ شهروند از سوی حکومت کشته شدند.
هیاهوی خبری جنگ اسرائیل و حماس هم‌زمان با «قتل آرمیتا»
شماری از کاربران در بازنشر خبر «قتل حکومتی آرمیتا» به جنگ اسرائیل و حماس و طرفداری جمهوری اسلامی از مردم غزه و فلسطین اشاره کردند.
تعدادی از شهروندان با هشتگ نام او نوشتند: «با من از غزه نگو …»
کاربری هم با کنایه خطاب به حکومت نوشت: «شما حالا کودکان ایران را نکش، در کنارش دفاع از کودکان فلسطین را هم ادامه بده.»
به اعتقاد یک کاربر، جمهوری اسلامی روی «هیاهوی خبری این روزها» برای کاهش اثر اعلام خبر «کشته شدن آرمیتا» حساب کرده است.
کاربری دیگر هم نوشت «رژیم قاتل» با مهندسی اخبار و اعلام کنترل شده و قطره‌چکانی خبر مرگ مغزی آرمیتا، تلاش کرد تا اوضاع و تبعات اجتماعی آن را در دست بگیرد.
روایت رسانه‌های خارجی
آسوشیتدپرس، گاردین، نیویورک‌تایمز، اسکای‌نیوز، بی‌بی‌سی جهانی، سی‌ان‌ان، رویترز، جروزالم‌پست، تایمز اسرائیل، ای‌بی‌سی اتریش، الشرق الاوسط، دی ولت، استریت‌نیوز و …، گزارش مربوط به مرگ آرمیتا را عمدتا با تاکید بر مخالفت این نوجوان با حجاب اجباری پوشش دادند.
اسکای‌نیوز در مطلبی مرگ آرمیتا گراوند را به پرونده مهسا ژینا امینی ۲۲ ساله شبیه دانست که قتل حکومتی‌اش پس از بازداشت به دست ماموران گشت ارشاد، منجر به شکل‌گیری اعتراضات ایرانیان از شهریور سال گذشته شد.
این خبرگزاری همچنین به گزارش‌هایی درباره فشار حکومت بر والدین آرمیتا اشاره کرد که آنان را از انتشار هر گونه عکسی از او در شبکه‌های اجتماعی یا صحبت با گروه‌های حقوق بشری در مورد آنچه رخ داده، منع کرده است.
رویترز در گزارشی به قوانین سخت‌گیرانه جمهوری اسلامی در مورد حجاب اجباری و قربانیان آن مانند آرمیتا و مهسا ژینا امینی پرداخت و یادآور شد با آغاز خیزش انقلابی، زنان بیشتری دست به نافرمانی مدنی در مقابل این قوانین زده‌اند.
بخشی از گزارش سی‌ان‌ان به بازنشر روایت‌های فعالان حقوق بشری و نیز جمهوری اسلامی درباره به کما رفتن و مرگ آرمیتا اختصاص یافت.
این خبرگزاری همچون وب‌سایت روزنامه دی‌ولت آلمان به تصویب «لایحه حجاب» اشاره کرد.
به گفته این رسانه‌ها، قانون جدید می‌تواند برای مخالفان پوشش تحمیلی مدنظر حکومت، مجازات‌های سنگینی از جمله حبس ۱۰ و ۱۵ ساله و جریمه نقدی پنج هزار یورویی در پی داشته باشد.
ای‌بی‌سی اتریش در گزارش خود از درباره مرگ آرمیتا، یادآور شد ایران و افغانستان تحت حاکمیت طالبان، تنها کشورهایی هستند که در آن حجاب برای زنان اجباری باقی مانده است.
وب‌سایت زوددویچه تسایتونگ، دیگر روزنامه پرتیراژ آلمان در مطلبی نوشت به کما رفتن آرمیتا پیش‌تر خشم گسترده‌ای را فراتر از مرزهای ایران برانگیخته بود.